Potentiaal-vereffening in Ex gezoneerde omgeving is verplicht zie NEN-EN-IEC60079-14 par. 6.4. De hoofdpotentiaal-vereffeningsleiding moet minimaal 6 mm2 zijn. De aanvullende verbindingen naar de metalen gestellen en vreemd geleidende delen ten minste 4 mm2. Met een afweging voor grotere doorsnede in verband met de mechanische sterkte.
Verschil in normen
De minimale eis van 4 mm2 is een zwaardere eis dan het minimum van 2,5 mm2 (mits beschermd) volgens de NEN1010. Dit geldt voor de “kleinere” vermogens. Behalve als metalen gestellen geleidend zijn verbonden met structurele delen van pijpleidingen, die zijn verbonden met de potentiaalvereffeningsleiding. Door een defect kan spanning komen te staan op de beschermingsleiding van een motorvoedingskabel. Dit kan vonkvorming veroorzaken. Daarom is het sterk aan te bevelen om behuizingen van elektromotoren wel afzonderlijk te verbinden met het potentiaalvereffeningssysteem.
Daarnaast hoeven vreemd geleidende delen niet met het potentiaalvereffeningssysteem te worden verbonden, indien ze geen deel uitmaken van de constructie of van de elektrische installatie en er geen gevaar van spanningsversleping is.
Intrinsieke veiligheid
Metalen omhulsels van intrinsiek veilig (Exi) materieel hoeven niet met de potentiaalvereffeningsleiding te worden verbonden. Tenzij de documentatie het voorschrijft of als er sprake kan zijn van statische oplading.
Hoe ontstaat statische elektriciteit?
Statische elektriciteit kan ontstaan bij transport van niet of slecht geleidende materialen en bij het scheiden van niet of slecht geleidende vlakken. Denk aan folie afwikkelen. Ontlading van de geaccumuleerde elektriciteit kan ontsteking van een ontplofbare atmosfeer veroorzaken.
Statische elektriciteit en dynamische elektriciteit
Voor statische (“rustende”) elektriciteit zijn de normale waarden in orde grootte van kilo Volts, micro Ampères en mega Ohms.
In tegenstelling tot “dynamische” elektriciteit is een 10 mega Ohm verbinding een kortsluiting voor statische elektriciteit. Indien opgewekte lading niet kan weglekken is er kans op lokale ontlading met risico op vonkvorming. Het weglekken van deze opgewekte lading is afhankelijk van het materiaal, de omgevingstemperatuur en de vochtigheid.
Bescherm installaties tegen vonkvorming
Bescherming tegen ontsteking gevaarlijke vonkvorming kan worden gerealiseerd door oppervlakten, diameters en/of laagdiktes te beperken volgens de NEN-EN-IEC 60079-14. Dit is afhankelijk van de omgeving (gas of stof), zone classificatie en gasgroep.
De eerdergenoemde potentiaalvereffening is ook een beschermingsmaatregel tegen het ontstaan van statische elektriciteit. De eis aan de (tijdelijk) vereffeningsleiding is dat de weerstand tussen de metalen delen kleiner dan 1 mega Ohm moet zijn. Zie hiervoor de NPR-CLC/TR 50404 en de NEN-EN-IEC 60079-14, art. 6.4.2.
Speciale aandacht moet worden geschonken aan laad- en los activiteiten, pneumatisch transport en het toepassen van mobiele apparatuur. Dit omdat Transport een wrijving tussen materialen is en daardoor kan er statische elektriciteit worden opgewekt.
Meer weten?
De beschermingsmaatregel is verplicht voor explosie gevaarlijke installaties. Bömer Engineering Services is expert in ATEX installaties. Voor vragen omtrent dit onderwerp bel met 055-5216077 of vul het contactformulier in op de website.
Bömer Engineering Services
Bömer Engineering Services helpt industriële organisaties beter en veiliger te presteren. Met ons team van specialisten kunnen wij ideeën, concepten en uitgangspunten voor de engineering van installaties en machines vertalen naar precieze specificaties en concrete ontwerpen.
