Stoppen de NEN-platformen? Dan doen we het zelf!

De Stichting Koninklijke Normalisatie Instituut, oftewel NEN, zorgt al meer dan honderd jaar voor het opstellen en onderhouden van professionele afspraken binnen verschillende vakgebieden. Dit gebeurt door nationale en internationale normcommissies op verzoek van organisaties, brancheverenigingen, fabrikanten, dienstverleners, consumentenorganisaties en overheden. De afspraken die zij onderling maken worden vastgelegd in normen en richtlijnen. De NEN controleert in totaal zo’n 34.000 normen. Binnen onze eigen technische vakgebieden zijn dat: de in Nederland aanvaarde internationale normen (ISO en IEC), Europese normen (EN) en Nederlandse normen (NEN). 

Waarom we normen bepalen 

Het bepalen van normen binnen een bepaald vakgebied kan verschillende redenen hebben. We kunnen het belangrijk vinden dat we binnen ons vakgebied dezelfde terminologieën en definities gebruiken naar de (eind)gebruikers van onze producten en/of diensten. Of we willen vastleggen aan welke eisen en voorwaarden dat product of die dienst moet voldoen. Ook het mogelijk maken van certificeringen waarmee (eind)gebruikers kunnen zien aan welke normen het product of de dienst voldoet kan een reden zijn. Bovendien kan het stellen van nieuwe normen de innovatie binnen een vakgebied stimuleren en de acceptatie binnen een markt bevorderen. 

Stem in internationale normen 

Normcommissies zijn samengesteld uit specialisten uit een bepaald vakgebied waarin stakeholders zoals fabrikanten, (eind)gebruikers, ontwerpers, ontwikkelaars en anderen actief zijn. De (eind)gebruikers zijn over het algemeen wat minder vertegenwoordigd in de commissies. De reden hiervoor zou kunnen zijn dat het voordeel van meepraten over een bepaalde dienst of een bepaald product dat je gebruikt niet opweegt tegen de kosten. NEN vraagt voor het meebepalen van normen een bijdrage en er kan bovendien veel tijd gaan zitten in deelnemen aan overleggen. Andere stakeholders, zoals bijvoorbeeld fabrikanten, zijn sneller bereid om geld en tijd te investeren zodat zij invloed kunnen uitoefenen op het bepalen van de normen.  

Kennisuitwisseling via platformen

Kennisuitwisseling tussen een normcommissie en degenen die de normen gebruiken vindt plaats via platformen. Een platform is een netwerk waar experts en normcommissieleden uit een bepaald vakgebied bij elkaar komen. Voor een bescheiden jaarlijkse contributie kan iedere geïnteresseerde hier lid van worden. Een platform komt tweemaal per jaar een dag bij elkaar. In ons geval worden op zo’n dag de actuele ontwikkelingen op het raakvlak van techniek en normen besproken. Commissieleden delen door middel van presentaties kennis, stakeholders kunnen zich op de hoogte stellen van hoe er in het algemeen met de normen wordt omgegaan en waar men in de praktijk zoal tegenaan loopt. 

Secretariële functie 

De platformen worden gefaciliteerd door NEN. De organisatie vervult hierbij een secretariële functie, wat inhoudt dat zij onder meer organiseert, financiële zaken regelt en de notulen verzorgt. Daarnaast stelt NEN het eigen IT-platform ter beschikking. Het eerste platform dat in het verleden op initiatief van normcommissie NEC 65 (industrieel meten, regelen en automatiseren) werd opgericht was het ‘SIL-platform’. Dit platform behandelt vraagstukken op het gebied van functionele veiligheid (Safety Integrity Level) en de normen NEN-EN-IEC 61508, 6111 en 62061. Ook voor andere gebieden volgden er platformen, zoals in 2017 het ATEX 153 platform onder normcommissie NEC 31 (explosieveiligheid) het Cybersecurity platform en het Analyzers platform, beide onder normcommissie NEC 65.

Geen core business meer

De platformen hebben jarenlang goed gefunctioneerd. Ook wij maken al jaren naar volle tevredenheid deel uit van het ATEX 153 platform (als lid van de normcommissie NEC 31). Onze ervaring is dat de bijeenkomsten levendige en leerzame dagen opleveren, waar interessante en zinvolle technisch-inhoudelijke discussies worden gevoerd. Je kunt je dan ook onze verbijstering voorstellen toen NEN vorig jaar meedeelde dat, om organisatorische redenen, de platformen worden opgedoekt. De organisatie vindt dat het faciliteren van de platformen niet meer tot hun core business behoort (meestal heeft zoiets met bezuinigingen te maken…). 

We gaan het zelf doen

Gelukkig vinden leden van de diverse platformen het nog steeds heel belangrijk om kennis uit te blijven wisselen via platformen en is er besloten deze voort te zetten. Dat moet dan natuurlijk wel in eigen beheer gerealiseerd worden. Om dit te bereiken is inmiddels een stichting in het leven geroepen en is er een professionele opzet gemaakt. De realisatie van dit plan is mogelijk gemaakt doordat wij het noodzakelijke minimumaantal leden per platform (daar zijn er dertig voor nodig) ruimschoots hebben gehaald. 

Heb jij ook te maken met functionele veiligheid (SIL/LOPA) of als (eind)gebruiker met ATEX?  Wil je ook deelnemen aan een platform en op de hoogte blijven van de stand van de techniek en de betreffende normen? Wil je collega’s en specialisten uit jouw vakgebied ontmoeten en op die manier je netwerk verder uitbreiden? Neem dan contact met ons op. We helpen je graag verder!